[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dokładne definicje alkoholowegozespołu płodowego oraz poalkoholowego zaburzenia rozwoju układu nerwowegoznajdują się w Dodatku na końcu książki.Rodzice, którzy podejrzewają bądz mająpewność, że ich dziecko było wystawione w okresie płodowym na działanie alkoholu,powinni się z nimi zapoznać.Te fachowe informacje ułatwią rodzicom rozmowęo dziecku ze specjalistami.Pomogą im też zrozumieć, jak różne grupy symptomówmogą być z tym związane.O narażeniu płodu mówi się wtedy, gdy ilość alkoholu spożytego przez ciężarnąkobietę wynosi średnio przynajmniej 28 g czystego alkoholu dziennie lub więcej niż17,5 porcji na miesiąc, przy spożyciu co najmniej pięciu porcji przy jednej okazji".Statystyka ta obejmuje również picie alkoholu w czasie, kiedy kobieta nie ma jeszczeświadomości, że jest w ciąży (Sampson, Streissguth, Bookstein i in., 1997, s.321).Jak bardzo rozpowszechnione jest to uszkodzenie? Liczba przypadków FASw Cleveland w latach 1979-1981 wynosiła 4,6 na 1000 żywych urodzeń.W Seattlew okresie od 1975 do 1981 roku odnotowano odpowiednio 2,8 na 1000 żywych uro-dzeń wśród ludności klasy średniej, czyli w grupie niskiego ryzyka.Aączny wskaz-nik występowania FAS i ARND w Seattle w tym samym okresie wynosił 9,1 na 1000noworodków {Ibidem).Stosunek występowania ARDN do FAS w innej przebadanejpopulacji wynosił 3 do 1.Do przejawów ARND zalicza się: wady serca, układu kost-nego, nerek, wzroku i słuchu, będące częścią szerszej grupy symptomów.Istnieje11Zob.na przykład: J.Stern, P.Quinn, Włącz hamulce.Poradnik dla dzieci i młodzieży z ADHD,tłum.M.Bianga, P.Pacyniak, Gdańsk: GWP 2009; A Kołakowski i in., ADHD - zespół nad-pobudliwości psychoruchowej.Przewodnik dla rodziców i wychowawców, Gdańsk: GWP 2006. 142 ADOPCJA I PRZYWIZANIErównież wzorzec nieprawidłowości poznawczych i behawioralnych, które nie znaj-dują innego wyjaśnienia (Institute of Medicine, 1996).Rodzice wychowujący dzieci z FAS lub ARND przekonują się, że mózg ich dziec-ka często nie pracuje w taki sam sposób każdego dnia.Ponadto wydaje się, jakby się zawieszał".Komunikaty po prostu do niego nie docierają.Rodzice przekazują dzie-ciom informacje tak samo jak uprzednio, tymczasem ich systemy odbiorcze nie sąsprawne, nawet jeśli jeszcze wczoraj działały.Problemy z nastrojem pojawiają sięwówczas, gdy dziecko jest czymś przytłoczone.Zdarza się też, że z powodu deficy-tów w mózgu dziecko reaguje na określoną sytuację całe godziny po tym, gdy miałaona miejsce.Dzieci mają trudności w formułowaniu ogólnych wniosków na podsta-wie serii konkretnych wydarzeń, bo ich mózg nie rozpoznaje tych sytuacji jako po-dobnych do siebie.Często pakują się w kłopoty, gdyż ich zachowanie postrzeganejest jako prowokujące, podczas gdy one po prostu nie potrafią rozpoznać, że znalazłysię w sytuacji analogicznej do poprzedniej.Polecenia: Nie baw się piłką w pobliżutego okna" dziecko nie rozumie w ten sposób, że nie wolno mu się bawić także przedsąsiednim oknem.Nie potrafi też myśleć abstrakcyjnie.Czas, pieniądze, matematy-ka, rachunki - to dla dzieci z FAS kwestie trudne do zgłębienia.Osoby z FAS i FAEmają też kłopot z przełożeniem tego, co słyszą, na działanie, a tego, co myślą, czy-tają lub czują - na słowa" (Malbin, 1993, s.13).W kwestii rozumienia przyczyn i skutków w relacjach międzyludzkich istniejeu nich pewna luka.Spraw tych muszą się wyuczyć na pamięć, tak jak roli w sztuce.Dzieci te nie potrafią przewidzieć, w jakim kierunku potoczą się wydarzenia ani jaksą ze sobą powiązane.Jednego dnia będą w stanie przewidzieć rozwój wypadków,a następnego - już nie.Gdy relacja już zakodowana w pamięci dziecka z FAS lubARND ulega subtelnym zmianom, może to spowodować u niego dezorientację.Nie-mowlęta i młodsze dzieci z FAS lub ARND są zwykle trudne", niełatwo z nimi po-stępować.Rodzice potrzebują wsparcia od samego początku.Przekonują się, że ichkruche, łatwo odczuwające stres dziecko, żeby mogło sobie poradzić, także potrzebu-je ciągłego wsparcia.Rodzice opowiadają, że ich dzieci mają trudności w codziennychżyciowych zadaniach.Szczególną trudność sprawia im ustalenie regularnych godzinsnu, trening czystości i rezygnacja z naruszania strefy prywatności innych.Rodzicom dzieci z FAS lub ARND jest trudno nie tylko z powodu samego upośle-dzenia, ale też dlatego, iż nigdy nie potrafią przewidzieć, jak im minie dzień.Ponie-waż umysł ich dziecka nigdy nie pracuje tak samo, każdy kolejny dzień stanowi za-gadkę.Wiedza, którą dziecko zdobyło wczoraj, dzisiaj niekoniecznie będzie dla niegodostępna.To powoduje, że trudno jest rodzicom spokojnie realizować jednolity wzo-rzec wychowania.Wspaniałymi kandydatami na rodziców dzieci dotkniętych alko-holowym zespołem płodowym i/lub nadpobudliwością z deficytem uwagi są osoby,którym nie przeszkadza konieczność wielokrotnego powtarzania tego samego.Rodzice dzieci z FAS lub ARND przekonują się, że omówione w rozdziale ósmymtechniki tworzenia przywiązania są bardzo pomocne w procesie budowy bliskiej wię-zi.Dzieci reagują na nie pozytywnie, przywiązują się i uczą empatii.Jednak ocenia-jąc trudności w regulacji emocji dziecka, należy brać pod uwagę stopień uszkodze-nia mózgu, a nie tylko rozpatrywać je w kategoriach rozwoju czy kontroli.Z powoduuszkodzenia mózgu niektóre dzieci w otoczeniu innych stają się nadmiernie pobu- Pozostałe trudności na drodze do przywiązania 143dzone.Wyciąganie wobec nich konsekwencji jedynie wzmaga to pobudzenie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
