[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przeciw czemu cysarzową a król, iey brat, umyślili przemówić do niey przez iezuitę iednego,barzo uczonego a wymownego, który ią nakłaniał a kazał iey ile tylko mógł, nie przepomina-iąc przytoczyć co nieco z onych wielgich ustępów pism świętych y inych mogących przydaćsię do iego zamiaru; wszelako ona pomieszała go hnet inemi, równie pięknemi a barzieyprawdziwemi przytoczeniami, bowiem od czasu swoiego wdowstwa ięła się pilnie do studio-wania Pisma bożego; po czym oznaymiła mu swoią niezłomną rezolucyą, która była iey nay-świętszą obroną, aby nie zaniedbać swego męża przez drugie małżenstwo, tak iż pan iezuitaczas stracił, nic nie zdziaławszy.Pilony listami króla Iszpaniey, powrócił ieszcze, nie zado-walniaiąc się stateczną odpowiedzią oney xiężniczki; za czym ta, nie chcąc tracić iuż czasu naprawowanie się z nim, potraktowała go ostrymi słowy a grozby y ucięła mu zwięzle, iż ieślisię ieszcze waży iey tym kołować głowę, da mu to pożałować, zgoła nawet zagroziła mu, iżda go ochłostać w czeladney.Słyszałem więcey ieszcze, wszelako nie wiem, zali to prawda,iż gdy ieszcze raz trzeci powrócił ku temu, posunęła się daley y dała go skarcić za iego na-tręctwo.Wszelako nie sądzę tego, bowiem ta pani barzo szacowała ludzi świątobliwego życia,iako ci są.Oto wielga ustawiczność y piękna rezolucya oney cnotliwey królowey, która zaiste aż doswoich ostatnich dni dochowała wiarę czcigodnym kościom króla, swoiego małżonka; któreonoruiąc nieustannie żalami a łzami y nie mogąc ich nastarczyć (wierę, zrzódło byłoby wy-schło), podupadła z tego y zmarła tak młodo, iż nie mogła mieć ieszcze trzydziestu pięci lat,226 gdy pomarła; z czego strata była zaiste zbyt nieoszacowana, bowiem byłaby ieszcze służyłaza zwierzciadło cnoty przezacnym białym głowam całego krześciiaństwa.Owo zaiste, ieśli okazała miłość do króla, swoiego męża, swoią ustawicznością a strze-mięzliwością cnotliwą, a lamenty wytrwałymi, lepiey ią ieszcze obiawiła naprzeciw króloweyNawarry, swoiey szwagierki: bowiem wiedząc o niey, iż pędzi żywot w wielgiey ostateczno-ści nędzy y uszczuplenia w zamku swoim w Owerniey, cale opuszczona od nawiętszey liczbyswoich y tych, którym dobre świadczyła, kazała ią odwidzić y ofiarować iey wszytkie swoiedostatki; tak iż oddała iey połowę swey wdowiey pensyi, iaką miała we Francyey, y dzieliłasię z nią, iak gdyby to była iey rodzona siestra; powiedano nawet, iż ona wielga królowa by-łaby miała wiele do cirpienia bez oney wielgiey szczodrości swey dobrey y nadobney siestry.Owo tyż zawdzięczała iey wiele; y czciła ią, y miłowała tak, iż niełacno iey przyszło prze-nieść iey śmierzć cirpliwie świeckim sposobem; ba trzy niedziele od tego pozostała w łóżku,podsycaiąc boleść płaczem a ustawnemi łzami y wytrwałemi ięki; y pózniey ciągle ieno iąopłakiwała a żałowała iey, przyozdabiaiąc iey pamięć naywdzięcznieyszemi słowy, tak iż niebyłoby trzeba zapożyczać inych, aby ią wysławić y przekazać nieśmiertelności; powiedano mizgoła o niey, iż złożyła a dala wypisać piękną xięgę tyczącą słowa bożego y drugą z historycytego, co się działo we Francyey, iak długo w niey bawiła.Nie wiem, zali to prawda, aleupewniano mnie o tem y że widziano te xięgi w rękach królowey Nawarry, iakoby iey ie po-słała przed śmierzcią; o których miała wysokie mnimanie y powiedała ie być barzo pięknymutworem.Skoro tak wielgie y boskie orędzie to wyrzekło, trzebaż temu wierzyć.Oto co pokrótce mogę powiedzieć o naszey dobrey królowey Lizbecie, o iey dobroci, ieycnocie, iey ustawiczności a strzemięzliwości y iey zrzetelney miłości przeciw królowi, swo-iemu mężu.Słyszałem to od pana Lansaka, który był w Iszpaniey, gdy iey się zmarło, iż cysa-rzowa mu rzekła: El mejor de nosotros es muerto. 44 Można by mnimać, iż w takowychuczynkach ta królowa chciała naśladować swoią matkę, swoie cioteczne babki a ciotki: bo-wiem cysarzowa matka, mimo iż ostała się wdową, y dosyć młodą, y barzo cudną, nigdy niechciała się iuż wydać y powściągnęła się, y powściąga we swoiem wdowstwie barzo statecz-nie a strzemięzliwie, opuściwszy Austryią a Niemcy, siedzibę swoiego państwa, po śmierzcicysarza, swoiego małżonka.Udała się do swego brata do Iszpaniey, będąc wezwana od niegoa uproszona, iżby przybyła pomagać mu w wielgiem brzemieniu iego spraw, iako y uczyniła;bowiem była to barzo bystra y oświecona xiężniczka.Słyszałem to z ust króla HendrykaTrzeciego, który znał się na ludziach iak nikt w iego królestwie, iż to była, wedle iego osądu,iedna z godnych a roztropnych xiężniczek świata
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
