[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.5.Na niewiele się przyda słyszeć muzykę jedną piękniejszą od drugiej, jeśli nie pociągnie onaczłowieka do czynów.Choćby kaznodzieje głosili rzeczy niezwykłe, zapomni się o nichwkrótce, jeśli woli nie rozpłomienili ogniem.Pominąwszy już to, że przepowiadanie takieniewielki przynosi owoc, bywa przy tym upodobanie zmysłowe, jakie słuchający znajdują wtakim kazaniu, przeszkodą, że nie trafia ono do ducha.Słuchający bowiem zatrzymują sięraczej na pięknych słowach, gestach itp.objawach, chwaląc w tym czy innym kaznodzieję iskłaniając się ku niemu raczej dla tych przymiotów, niż dla poprawy życia, jaką stąd winni byodnieść.Daje nam to wyraznie do zrozumienia św.Paweł, gdy pisze w liście do Koryntian: A i ja,gdy przyszedłem do was bracia, nie przybyłem z podniosłą mową lub mądrością głosząc wamświadectwo o Chrystusie.Mowa moja i nauczanie moje nie polegały na przekonywującychsłowach mądrości ludzkiej, ale na okazaniu ducha i prawdy (1 Kor 2,1-4).Nie chce tutaj Apostoł, jak również nie chcę i ja potępiać dobrej wymowy, stylu i budowykazania, gdyż wszystko to wiele pomaga kaznodziei, jak również wszystkim innympoczynaniom.Dobre bowiem wysłowienie i piękny styl podnosi nawet rzeczy słabe i nikłeoraz odnawia je tak, jak nieudolne psuje i niszczy rzeczy dobre.(16)(1) U św.Tomasza z Akwinu sformułowanie tej prawdy brzmi: Gratia non destruit naturom sed perficit.Summa theol.I,q.l,a.8.ad 2.(2) Uprzednio mówił w drugiej księdze Drogi na Górę Karmel, rr.12-15, następnie zaś będzie omawiał wdrugiej księdze Nocy ciemnej.(3) Zasada filozoficzna, przyjęta przez św.Tomasza z Akwinu (Summa theol., I II, q 54, a.2, ad l), doktórej odwołuje się św.Jan, brzmi: contrariorum eadem est doctrina.(4) Por.S.Thomas Aqu.: Summa theol.I, q 3, a.5; Contra gentes, lib.I, c.25(5) Czyli według władz, o jakich była mowa pod koniec n.4.(6) Zobacz przypis 25 do ks.II, r.21, n.8 Drogi na Górę Karmel.(7) Na temat szkód ogólnych i wspólnych wszystkim pożądaniom wypowiedział się Zwięty obszernie w Iksiędze, rr.6-12, Drogi na Górę Karmel.(8) Tekst cytowany brzmi dokładnie tak: Principiis obsta, sero mediana paratur, cum mata per longasirwaluere moras.Ovidius Naso: Remedia amoris.I, 91-92.(9) W sensie cnót obywatelskich i społecznych.Por.Zw.Tomasz z Akwinu Summa theol., II, q.48, a.l,c.(10) Tekst zaczerpnięty z editio princeps dla uzupełnienia tekstu kodeksu z Alcaudete.(11) Tekst cytowany brzmi dokładnie w oryginale: Nec fides habet meritum, cui humana ratio praebetexperimentum.S.Gregorius M.: Homilia 26 in Evang., Migne PL 76, 1197.(12) Spełni tę zapowiedz w drugiej księdze Nocy ciemnej.(13) Patrz Droga na Górę Karrnel, ks.II, r.10, n.4; tamże, r.14, n.6 i 14.(14) W n.2 tekst przedstawiamy w wersji dłuższej, według kodeksu z Alba.(15) O warunkach skuteczności modlitwy, mianowicie aby była oparta na miłości Boga, wolna odwszelkiej formy szukania własnej korzyści i próby wywierania presji, pisze św.Jan od Krzyża także wPieśni duchowej, strofa l, n.13; strofa 32, n.l.(16) Na tych słowach urywa się traktat Drogi na Górę Karmel.Większość rękopisów, uznanych zanajbardziej wiarygodne, kończy się na rozdziale 45 (S[imeon de la] S.F[amilia]: Ediciones sanjuanistasde ayer y hoy.Archivum Biblilographicum Carmelit.2 (1957) 271).Dwa rozdziały: O skłonnościachwoli i O oderwaniu się od pożądań naturalnych , jakie dawniej tłumacze dołączyli za wydawcąhiszpańskim, o.Gerardem, (patrz także Wnijście na Górę Karmel, ks.III, r.45 i 46; Dzielą DoktoraMistycznego, św.Jana od Krzyża.Tłum.Eugenia Kostecka.Lwów 1927, t.I, ss.398-402), większośćkrytyków uznaje obecnie za nieautentyczne.Próbę przywrócenia ich na nowo do II księgi, nie jakokontynuacji Drogi na Górą Karmel lecz jakoby brulionu Zwiętego, podjął wydawca Jose VicenteRodnguez, w: San Juan de la Cruz: Obras completas, 2- edición, Madrid 1980, ss.489-492 i w 3- edición,1988, ss.412-415.Rozdziały te jednak są oczywistą przeróbką listu św.Jana od Krzyża do pewnegozakonnika, ucznia swego (w naszym wydaniu nr 13, s.819).NOC CIEMNA[Objaśnienie pieśni o sposobie, w jaki dusza postępuje drogą duchową, aby dojść dodoskonałego zjednoczenia miłości z Bogiem, jakie tylko jest możliwe w tym życiu.Omówienie także przymiotów posiadanych przez tego, kto doszedł do wspomnianejdoskonałości, według treści zawartej w strofach pieśni.Przez Ojca Jana od Krzyża, karmelitębosego, autora tychże pieśni (A)].PROLOG DO CZYTELNIKAW księdze tej zestawiamy najpierw wszystkie strofy, które będą objaśnione.Następniewyjaśnimy każdą strofę z osobna, przytaczając ją przed samym objaśnieniem.W dalszymciągu będziemy wyjaśniali każdy wiersz, przytaczając go również na początku.W pierwszych dwóch strofach zostaną objaśnione skutki dwóch oczyszczeń duchowych:części zmysłowej człowieka oraz części duchowej.W sześciu następnych natomiastwykażemy różnorodne i przedziwne skutki oświecenia duchowego i zjednoczeniamiłosnego z Bogiem.ZPIEW DUSZY1.W noc jedną pełną ciemności,Udręczeniem miłości rozpalona,O wzniosła szczęśliwości!Wyszłam nie spostrzeżona,Gdy chata moja była uciszona.2.Bezpieczna pośród ciemności,Przez tajemnicze schody osłoniona,O wzniosła szczęśliwości!W mroki ciemności, w ukrycie wtulona,Gdy chata moja była uciszona.3.W noc pełną szczęścia błogiego,Pośród ciemności, gdzie mnie nikt nie dojrzał,Jam nie widziała niczego,Nie miałam wodza ni światła innegoPonad ten ogień, co w sercu mym gorzał.4.On mnie prowadził jasnościąBezpieczniej nizli światło południowe,Tam, gdzie mnie czekał z miłością,Gdzie nikt nie stanął istnością,O którym miałam przeczucie duchowe.5.O nocy, coś prowadziła,Nocy ty milsza nad jutrznię różaną!O nocy, coś zjednoczyłaMiłego z ukochaną,Ukochaną w Miłego przemienioną!6.Na mojej piersi kwitnącej,Którą dla Niego ustrzegłam w całości,Zasypia w ciszy kojącej,Wśród moich pieszczot szczodrości,A wiatr od cedrów niesie pieśń miłości.7.Rankiem, wśród wiatru,Gdym Jego włosy w pęki rozplatała,Prawica Jego pełna ukojeniaSzyję mą słodko opasała,%7łem zatonęła pośród zapomnienia.8.Zostałam tak w zapomnieniu,Twarz mą oparłam o Ukochanego.Ustało wszystko w ukojeniu,Troski żywota mojegoSkryły się wszystkie w lilij wonnym tchnieniu
[ Pobierz całość w formacie PDF ]