[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.33Por.E.Wojciechowski Zarządzanie w samorządzie terytorialnym, Difin, Warszawa 2003,s.216.34W przypadku kataklizmu czy nieurodzaju, gminy wiejskie nie uzyskają planowanych wpły�wów z tytułu podatku rolnego oraz będą musiały zwiększyć wydatki na zapomogi dla mieszkańców.33Złożenie wniosku aplikacyjnego nie oznacza otrzymania środków unijnych.Jednostki samo�rządu terytorialnego muszą zarezerwować w budżetach pieniądze na potencjalne lub rozpoczęteinwestycje.W przypadku nieposiadania takich rezerw i nieotrzymania pomocy, może wystąpićproblem z zachowaniem płynności finansowej.36Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego nie precyzuje zasad przyznawaniadotacji celowych z budżetu państwa.Jednostkom samorządu terytorialnego nie przysługują prawai roszczenia oraz odsetki nawet wówczas, gdy dotacje były obiecane i nie wpłynęły na ich konto.37Sytuacja taka zaistniała, gdy stawki podatku VAT na materiały budowlane wzrosły z 7%do 22%.Kosztorysy niektórych inwestycji były przygotowane w oparciu o stare przepisy, a realizacjazamówień będzie odbywała się po nowych cenach.Różnica wynikająca ze zmiany stawek podatkubędzie musiała zostać pokryta z nowych z
ródeł.38Ma to szczególne znaczenie w planowaniu długoterminowym.39Na przykład odwołanie wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w referendum.174Proces przepływu gotówki można podzielić na dwa etapy, tj.planowaniei kontrolę.Zadaniem osoby zarządzającej finansami samorządowymi jest ziden�tyfikowanie tych aspektów dochodów i wydatków, które mają najbardziej zna�czący wpływ na przepływy gotówki, oraz oszacowanie wielkości i rozkładuw czasie dochodów i wydatków, a następnie opracowanie harmonogramu dlajednego roku oraz wieloletniego planu finansowego dla dłuższego okresu (lubbudżetów długoterminowych).Kontrola przepływów gotówki obejmuje:" porównanie wielkości ujętych w harmonogramie z rzeczywistymi prze�pływami gotówki," analizę prognoz przyszłych przepływów gotówki i ich korektę," podjęcie działań w celu poprawy przepływu gotówki.Zarządzanie przepływem strumieni gotówki ma na celu ułatwienie procesuzarządzania okresowo wolnymi środkami finansowymi występującymi w jedno�stce samorządu terytorialnego.6.3.Zarządzanie kapitafem i długiemZarządzanie kapitałem obejmuje istotną sferę funkcjonowania jednostki samo�rządu terytorialnego, gdyż odnosi się do finansowania całego jej majątku (za�równo trwałego jak i obrotowego).W pragmatyce zarządzania pasywami należywyróżnić następujące instrumenty: kształtowanie strategii struktury finansowa�nia majątku (strategia kapitałowa), zarządzanie długiem umożliwiające okreś�lenie maksymalnego poziomu absorpcji długu, prognozowanie długu, monito�rowanie kosztów długu i określenie średnioważonego kosztu kapitału, zastoso�wanie analizy finansowej.Cały majątek jednostki samorządu, zarówno trwały jak i obrotowy, mapokrycie w z
ródłach finansowania będących pasywami.Jest to nic innego, jakporównanie majątku samorządu z kapitałem (i jego strukturą) finansującymgo.Sposób finansowania zależy od strategii struktury kapitałowej przyjętejWariant A Wariant B Wariant Caktywa pasywa aktywa pasywa aktywa pasywaMajątek Fundusze Majątek Fundusze Majątek Funduszeogółem własne JST ogółem własne JST ogółem własne JSTJST (trwały JST (trwały JST (trwałyi obrotowy) i obrotowy) i obrotowy)ZobowiązaniaZobowiązaniaZobowiązaniaRysunek 6.3.Przykłady strategii dotyczącej struktury kapitałowo-majątkowej w jednostcesamorządu terytorialnego175przez daną jednostkę samorządu terytorialnego.Rysunek 6.3 prezentuje trzywarianty relacji między majątkiem a finansującym go kapitałem (strategie struk�tury kapitałowej)40.Na rysunku zaprezentowano przykładowe sytuacje bilansowe przedstawia�jące stan majątku jednostki samorządu i sposób jego finansowania.Jest tozupełnie inne spojrzenie na problem zadłużenia w jednostkach samorząduterytorialnego.Jeśli założymy, że jest to stan na koniec danego roku budżeto�wego, to:" w wariancie A jednostka samorządu terytorialnego posiadany majątekw znaczącej części finansuje zobowiązaniami, czyli środkami, które podlegajązwrotowi; jeżeli znaczna część lub całość zobowiązań jest długiem w postacikredytów, pożyczek lub obligacji, to wyraz
nie widać, że model przedstawiajednostkę samorządu znacznie zadłużoną;" w wariancie B majątek jednostki samorządu częściowo jest finansowanyzobowiązaniami, jednakże ich udział w strukturze kapitałów nie jest duży;jednostka samorządu terytorialnego ma duży majątek, który w niewielkiej częścijest finansowany długiem;" w wariancie C majątek jednostki samorządu w całości pokryty jest fun�duszami własnymi, czyli środkami, które pochodzą ze środków własnych jed�nostki samorządu terytorialnego lub środków niepodlegających zwrotowi (dota�cje, środki zagraniczne).Zaprezentowane przykłady pokazują, że nie zawsze najistotniejszym para�metrem jest wskaz
nik zadłużenia (określany jako stosunek długu do dochodów).Z punktu widzenia zachowania równowagi finansowej ważnym pytaniem jest,czy wykorzystywanie zobowiązań do finansowania zadań przynosi efekty w po�staci zwiększenia stanu majątku jednostki samorządu terytorialnego, czy też zezwrotnych środków finansuje się wydatki bieżące, czyli konsumpcję [ Pobierz całość w formacie PDF ]